Integracja Sensoryczna
Czym jest integracja sensoryczna?
Człowiek odbiera rzeczywistość wszystkimi zmysłami na raz. Szczególnie dziecko poznaje świat dotykając, słuchając, smakując i obserwując. Aby jak najpełniej doświadczać świata i uczyć się, nasze zmysły muszą ze sobą współpracować i tworzyć sprawny mechanizm. Nieprawidłowy lub niepełny odbiór bodźców z któregoś ze zmysłów wprowadza chaos, powoduje niepewność i skłania do poszukiwania „brakujących” wrażeń. W ten sposób mózg dąży do równowagi i próbuje kompensować braki.
- zmysł przedsionkowy – znany nam jako zmysł równowagi który odpowiada za wykrywanie ruchu,
- zmysł proprioceptywny – nazywany inaczej czuciem głębokim bez którego np. nie moglibyśmy utrzymać pozycji stojącej.
Terapia Integracji Sensorycznej (SI) to zajęcia, których celem jest poprawa funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego odpowiedzialnego za odbiór i przetwarzanie bodźców zmysłowych (sensorycznych).
Metoda została odkryta w Stanach Zjednoczonych na początku lat 60tych XX wieku i od tego czasu jest rozwijana, znajduje też coraz więcej zwolenników doceniających jej pozytywny wpływ na rozwój dziecka.
Na czym polega Integracja Sensoryczna?
Terapia Integracji Sensorycznej (zwanej tekże Sensomotoryczną) przez dzieci odbierana jest jako zabawa. Terapeuta prowadzący zajęcia „bawi się” z dzieckiem w określony sposób, dostarczając odpowiednich bodźców do ośrodkowego układu nerwowego. Poprzez odpowiednie, celowe pobudzanie i wyciszanie układu nerwowego oraz podawanie stymulacji na określone zmysły, terapeuta poprawia funkcjonowanie układu sensorycznego dziecka.
Rodzaje trudności i problemów dzieci
Dzieci z zaburzeniami Integracji Sensorycznej zwykle zachowują się inaczej niż rówieśnicy. Często mówi się o nich, że są „niegrzeczne”, „niezdarne”, „agresywne”, „niedelikatne”. Zdarza się też, że dziecko z zaburzeniami SI jest „roztargnione”, „leniwe”, „buja w obłokach”. Zachowania takie nie wynikają ze złej woli dziecka, ale są spowodowane odmiennym funkcjonowaniem układu nerwowego. Zachowania, które mogą wskazywać na zaburzenia integracji sensorycznej:
- Nadmierna ruchliwość
- Upodobanie do skakania z wysokości, skakania po meblach
- Brak „wyczucia” i delikatności przy okazywaniu uczuć (zbyt mocne przytulanie się)
- Trudności w uczeniu się jazdy na rowerze
- Niechęć do obcinania włosów i paznokci oraz innych zabiegów pielęgnacyjnych
- Opóźniony rozwój mowy
- Trudności z koncentracją
- Niechęć do zabaw manualnych (rysowanie, wycinanie, kolorowanie)
- Chodzenie na palcach
- Upodobanie do przepychania/ciągnięcia innych osób lub przedmiotów
- Mylenie podobnych liter (p-b-d, l-t-ł)
- Niechęć do zabaw ruchowych z rówieśnikami
- Trudności na rytmice lub na zajęciach W-F
- Nieuzasadnione agresywne zachowania wobec otoczenia
- Skłonność do przesadnych reakcji na otoczenie
- Trudności z zasypianiem
Jak wyglądają zajęcia Integracji Sensorycznej
Zajęcia z SI w naszym ośrodku odbywają się w specjalnie do tego przygotowanej Sali Integracji Sensorycznej, wyposażonej w nowoczesny sprzęt i atrakcyjne dla dzieci zabawki. Wiele ćwiczeń odbywa się na huśtawkach terapeutycznych, które dostarczają stymulacji w ruchu liniowym lub rotacyjnym oraz wymagają odpowiednich reakcji adaptacyjnych organizmu. Dodatkowo, dziecko wykonuje różne ćwiczenia ruchowe, doświadcza zadań wszystkimi zmysłami (stymulacja słuchowa, węchowa, proprioceptywna) i uczy się prawidłowo organizować te informacje.
Zajęcia trwają 30 min (dla maluchów) lub 50 min dla starszych dzieci. Częstotliwość zajęć uzależniona jest od indywidualnych potrzeb pacjenta i waha się od jednego do trzech spotkań w tygodniu. Dodatkowo, terapeuta określa program prac domowych, które dziecko wykonuje w domu przy pomocy rodziców (ok. 5-10 min codziennie).
Warunkiem niezbędnym do rozpoczęcia zajęć z Integracji Sensomotorycznej jest przeprowadzenie Diagnozy Integracji Sensorycznej, która decyduje o przebiegu zajęć i rodzajach ćwiczeń, jakie dziecko powinno wykonywać.